Zagrożenie powodziowe na działce - Mapa terenów zalewowych

Raport o terenie - diagnoza działki

Wyszukaj działkę i pobierz Raport o terenie. Dowiesz się, czy Twoja działka znajduje się na terenie zalewowym.

lub

Wskaż na mapie

Jakie informacje o zagrożeniu powodziowym znajdziesz w Raporcie o terenie?

Przykładowa mapa z raportu

Raport o terenie dostarcza kluczowych informacji dotyczących zagrożenia powodziowego, dzięki którym możesz podejmować odpowiedzialne decyzje. W Raporcie znajdziesz:

  • Mapy obszarów zagrożenia powodziowego raz na 10, 100 i 500 lat. Informacje te pozwolą Ci ocenić, jak często Twoja działka może być zalana;
  • Obszary zagrożone zalaniem w przypadku przerwania wału przeciwpowodziowego. Informacje te pomogą Ci ocenić ryzyko powodziowe w przypadku awarii lub uszkodzenia wału;
  • Tereny zagrożone powodzią od wód gruntowych. Informacje te pozwolą Ci ocenić, czy Twoja działka jest narażona na zalanie przez wody gruntowe;
  • Tereny zagrożone stagnacją wody. Informacje te pozwolą Ci ocenić, czy na Twojej działce może gromadzić się woda, co zwiększa ryzyko powodzi.

Informacje dotyczące ryzyka powodziowego mogą być przydatne w następujących przypadkach:

  • Przed zakupem działki. Raport o terenie pomoże Ci podjąć świadomą decyzję o zakupie działki na terenie zalewowym;
  • Przy planowaniu inwestycji budowlanej. Informacje o ryzyku powodziowym pozwolą Ci dostosować inwestycję do warunków terenowych;
  • W przypadku ubezpieczenia nieruchomości. Informacje o ryzyku powodziowym mogą pomóc Ci wybrać odpowiednią polisę ubezpieczeniową.

Sprawdź, jak wygląda: Przykładowy Raport o działce

Co oprócz danych z o ryzyku powodzi znajdziesz w Raporcie o działce?

Plan zagospodarowania przestrzennego

Plan zagospodarowania przestrzennego

Uzbrojenie terenu w media

Uzbrojenie terenu w media

Geologia terenu

Geologia terenu

Potencjalne zagrożenia i uciążliwości

Potencjalne zagrożenia i uciążliwości

Ograniczenia formalnoprawne

Ograniczenia formalnoprawne

Fizjografia terenu

Fizjografia terenu

Pozwolenia na budowę

Pozwolenia na budowę

Energia słoneczna

Energia słoneczna

Dane z Ewidencji Gruntów i Budynków

Dane z Ewidencji Gruntów i Budynków

Jak pobrać raport?

Wpisz adres lub zaznacz na mapie działkę

Wybierz potrzebne informacje

Zapłać za pomocą przelewu on-line

Pobierz gotowy raport w formie pdf

Dowiedz się więcej o ryzykach powodziowych

Tereny zalewowe to obszary położone na obszarach, gdzie istnieje ryzyko wystąpienia powodzi. Powodzie mogą być spowodowane przez różne czynniki, takie jak: intensywne opady deszczu, wezbrania rzek lub topnienie śniegu.

Czym są tereny zalewowe?

Terenem zalewowym nazywamy obszar, który na skutek opadów, wzbierania rzek lub podniesienia się poziomu wód gruntowych jest szczególnie narażony na wystąpienie zalania częściowego bądź całościowego.

Tereny zalewowe
Tereny zalewowe - grafika

Kto i w jaki sposób wyznacza tereny zalewowe?

W Polsce tereny zalewowe wyznaczają Regionalne Zarządy Gospodarki Wodnej (RZGW). Wyznaczanie terenów zalewowych odbywa się na podstawie map zagrożenia i ryzyka powodziowego.

  • Mapy zagrożenia powodziowego (MZP) przedstawiają obszary, które mogą zostać zalane w przypadku wystąpienia powodzi o określonym prawdopodobieństwie. MZP przygotowuje się dla każdej zlewni rzecznej;
  • Mapy ryzyka powodziowego (MRP) przedstawiają obszary, na których prawdopodobieństwo wystąpienia powodzi jest połączone z wielkością potencjalnych strat. MRP przygotowuje się dla obszaru całej Polski.

Wyznaczanie terenów zalewowych to proces obejmujący:

  • Analizę historycznych danych powodziowych, czyli badania historii powodzi w danym regionie, w tym częstotliwości i skutków powodzi o różnym nasileniu;
  • Modele matematyczne. Inżynierowie stosują modele matematyczne, aby przewidywać, jakie obszary mogą zostać zalane w różnych scenariuszach powodziowych;
  • Zaangażowanie społeczności. Wyznaczanie terenów zalewowych często obejmuje konsultacje z lokalnymi społecznościami i właścicielami nieruchomości, aby uwzględnić ich wiedzę i obawy;
  • Kryteria i przepisy. Wiele krajów posiada określone kryteria i przepisy dotyczące wyznaczania terenów zalewowych, które uwzględniają różne typy powodzi.

Jakie wyróżniamy rodzaje terenów zalewowych?

Wyróżniamy następujące rodzaje terenów zalewowych:

  1. Tereny zalewowe dla powodzi o częstotliwości 10 lat. To obszary, które są bardziej narażone na częste powodzie, ale o mniejszej sile rażenia. Mogą obejmować obszary nisko położone, ale stanowią ważny element kontroli powodzi;
  2. Tereny zalewowe dla powodzi o częstotliwości 100 i 500 lat. Te obszary są wyznaczane z myślą o ekstremalnych, rzadkich powodziach, które mogą być katastrofalne. W obszarach stuletnich stosuje się bardziej rygorystyczne zasady i przepisy dotyczące zabudowy.

Powodzie mogą powodować duże straty materialne i ludzkie. Dlatego ważne jest, aby wiedzieć, czy nasza nieruchomość znajduje się na terenie zagrożonym.

Sprawdzenie, czy Twoja działka jest zagrożona powodziami lub znajduje się na terenie zalewowym, to kluczowy krok w procesie planowania inwestycji. W tym rozdziale przedstawiamy różne sposoby na uzyskanie takich informacji.

1. Tereny zagrożone powodziami sprawdzisz w Raporcie o terenie na OnGeo.pl

Informacje o terenach zalewowych uzyskasz w kilku prostych krokach:

  1. Wejdź na stronę OnGeo.pl - na górze strony dostępne są wyszukiwarki i przejście do mapy;
  2. Wyszukaj teren wpisując numer działki, adres lub wskaż obszar na interaktywnej mapie;
  3. Wskaż interesujące Cię informacje. Po określeniu obszaru, wybierz interesujące Cię informacje, które zostaną uwzględnione w analizie nieruchomości. Następnie kliknij przycisk "Pobierz" i dokonaj elektronicznej płatności;
  4. Raport o terenie zawierający mapy powodziowe i inne wybrane informacje, zostanie wygenerowany w przeciągu kilku minut.

W raporcie otrzymasz informacje takie jak:

  • Identyfikacja zagrożenia powodziowego. Dowiesz się, jak często Twoja działka może być zalana, dzięki identyfikacji zagrożenia powodziowego raz na 10, 100 i 500 lat;
  • Identyfikacja zagrożenia zalaniem od przerwania wału. Informacje te pomogą Ci ocenić ryzyko powodziowe w przypadku awarii lub uszkodzenia wału przeciwpowodziowego;
  • Identyfikacja terenów zagrożonych powodziami od wód gruntowych. Dowiedz się, czy Twoja działka jest narażona na zalanie przez wody gruntowe. Raport pomoże Ci odpowiedzieć na to pytanie;
  • Identyfikacja terenów zagrożonych stagnacją wody. Dowiedz się, czy na Twojej działce może gromadzić się woda, co zwiększa ryzyko powodzi.

Poniżej przedstawiamy przykładowe strony z Raportu o działce z analizą zagrożenia powodziowego: 

Pobierz Przykładowy Raport o terenie

Obszary zagrożone powodzią od wód gruntowych i strefy zalewowe w Raporcie OnGeo.pl
Obszary zagrożone powodzią od wód gruntowych i strefy zalewowe w Raporcie OnGeo.pl
Analiza obszarów zagrożonych stagnacją wody w Raporcie o terenie
Analiza obszarów zagrożonych stagnacją wody w Raporcie o terenie

2. Informacje o ryzyku powodzi sprawdzisz również w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego

Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego może zawierać informacje o zagrożeniach powodziowych na danym terenie. W planie można znaleźć informacje o tym, czy dany obszar jest objęty strefą zabudowy na terenach zalewowych.

Przeczytaj: Jak sprawdzić plan zagospodarowania przestrzennego działki

3. Geoportale

Poniżej wymienione są różne geoportale, na których można znaleźć informacje o zagrożeniach powodziowych:

  • Geoportal rządowy (geoportal.gov.pl). Na stronie rządowej geoportalu można znaleźć różne informacje dotyczące środowiska, w tym obszary zagrożone powodziami oraz mapy przepływu rzek;
  • Geoportal gminy. Niektóre gminy mają swoje własne geoportale, na których publikują informacje dotyczące zagrożeń powodziowych w danym regionie;
  • Geoportal ISOK (wody.isok.gov.pl). Zawiera dane o zagrożeniach powodziowych, w tym mapy obszarów zalewowych;
  • Geoportal geologiczny (geologia.pgi.gov.pl): Geoportale geologiczne zawierają informacje o geologii danego obszaru, co może być istotne dla oceny ryzyka powodziowego.

Korzystając z tych źródeł informacji, możesz zdobyć wartościową wiedzę na temat zagrożeń powodziowych w Twojej okolicy i ocenić, czy Twoja działka jest zagrożona powodziami. Warto zawsze być dobrze przygotowanym i świadomym ryzyka.

Jakie są konsekwencje zakupu działki na terenie zalewowym?

Kupno działki na terenie zalewowym może wiązać się z pewnymi konsekwencjami. Jeśli Twoja działka zostanie zalana na skutek powodzi, poniesiesz duże straty materialne, a ubezpieczyciel może odmówić wypłaty odszkodowania z tego tytułu. Ponadto na działkach znajdujących się na terenach zalewowych mogą obowiązywać dodatkowe ograniczenia, takie jak zakaz budowy studni głębinowych.

Budowa domu to duże przedsięwzięcie, które wymaga odpowiedniego przygotowania. Jednym z najważniejszych czynników, które należy wziąć pod uwagę, jest lokalizacja działki. W przypadku terenów zalewowych, budowa domu może być utrudniona lub wręcz niemożliwa.

Obowiązujące przepisy dotyczące budowy na terenach zalewowych

Obowiązujące od 2018 roku przepisy Prawa wodnego ograniczają możliwość budowy na terenach zalewowych. Zgodnie z art. 88 l ust. 1 na obszarach szczególnego zagrożenia powodzią zabrania się wykonywania robót oraz czynności utrudniających ochronę przed powodzią lub zwiększających zagrożenie powodziowe, w tym budowy obiektów budowlanych oraz zmiany ukształtowania terenu.

Decyzję w tej kwestii wydaje instytucja Wody Polskie. Gminy zobowiązane są do dostosowania swoich miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego do tych przepisów.

Czy na terenie zalewowym można budować dom?

Odpowiedź na to pytanie nie jest jednoznaczna. W przypadku, gdy działka znajduje się w obszarze szczególnego zagrożenia powodzią, budowa domu jest zabroniona. Jednak w przypadku braku MPZP, możliwe jest uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy, która pozwoli na budowę domu. Decyzja ta będzie wydana po przeprowadzeniu analizy ryzyka powodziowego na danym obszarze.

To czy można budować na terenie zalewowym czy nie, zależy od oceny ryzyka powodziowego na danym obszarze, którą przeprowadzają Wody Polskie. Wyniki te są rejestrowane w mapach zagrożeń powodziowych, a następnie udostępniane i dostarczane do gmin. Gminy mają obowiązek dostosować własne przepisy lokalne do informacji przedstawionych przez Wody Polskie. Aktualizacja map zagrożenia i ryzyka powodziowego następuje co 6 lat.

Sprawdź działkę przed budową. Dowiedz się, czy nie jest położona na terenach zalewowych

Zanim zdecydujesz się na zakup nieruchomości pod budowę domu, sprawdź, czy obszar działki leży na terenach zalewowych. Zachęcamy do wygenerowania Raportu o terenie na OnGeo.pl, który pozwala na dokładne sprawdzenie zagrożeń i uciążliwości związanych z daną działką. Raport ten uwzględnia tereny zagrożone powodzią, a także prezentuje prawdopodobieństwo wystąpienia powodzi raz na 10, 100 lub 500 lat oraz wskazuje obszary zagrożone zalaniem w przypadku uszkodzenia wałów przeciwpowodziowych.

Budowa domu na obszarze zalewowym jest możliwa, ale podlega surowym regulacjom i ocenie ryzyka powodziowego. Dlatego warto dokładnie zbadać teren przed rozpoczęciem inwestycji, aby uniknąć potencjalnych problemów związanych z zagrożeniem powodziowym.

Powódź od wód gruntowych to podtopienie terenu na skutek podniesienia się zwierciadła wody gruntowej. Może ona wystąpić w wyniku intensywnych opadów deszczu, topnienia śniegu lub awarii urządzeń wodociągowych.

Obszary zagrożone powodzią od wód gruntowych

Polska jest narażona na powodzie od wód gruntowych, szczególnie w regionach o podmokłym terenie, takich jak:

  • Doliny rzeczne;
  • Tereny położone w pobliżu zbiorników wodnych;
  • Obszary o wysokim poziomie wód gruntowych.

Jak sprawdzić, czy Twój dom jest zagrożony powodzią od wód gruntowych?

Możesz sprawdzić to na mapie zagrożenia podtopieniami w OnGeo.pl. Przedstawia ona maksymalne możliwe zasięgi występowania podtopień na wybranym terenie.

Zobacz Przykładowy raport o terenie

Mapa zagrożenia powodziowego od wód gruntowych w Raporcie o terenie
Mapa zagrożenia powodziowego od wód gruntowych w Raporcie o terenie

UWAGA! Obszary wyznaczone na mapach nie są tożsame z obszarami zalania wód powierzchniowych (powodzi). Prezentują one jedynie maksymalny potencjalny obszar wystąpienia podtopień, co oznacza, że zwierciadło wody gruntowej znajduje się blisko powierzchni terenu, co może skutkować miejscową podmokłością, zwłaszcza w okolicach doliny rzecznej.

Źródłem danych mapy zagrożenia powodziowego od wód gruntowych jest Państwowa Służba Hydrologiczna (PSH). 

Dlaczego warto sprawdzić, czy Twój dom jest zagrożony powodzią od wód gruntowych?

Informacje o zagrożeniu powodzią od wód gruntowych mogą być pomocne w podejmowaniu decyzji o zakupie lub budowie domu. Dzięki nim możesz:

  • Podjąć świadomą decyzję o realizacji inwestycji budowlanej;
  • Zyskać argument przy negocjacji ceny nieruchomości;
  • Ocenić ryzyka związane z realizacją inwestycji;
  • W odpowiedni sposób zabezpieczyć się przed negatywnymi skutkami powodzi. 
     

Powódź od wód gruntowych może stanowić poważne zagrożenie dla domu i jego mieszkańców. Warto więc sprawdzić, czy Twój dom jest zagrożony tym typem powodzi. Dzięki temu możesz podjąć odpowiednie działania, aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia powodzi i jej negatywnych skutków.

Czym są obszary zagrożone stagnacją wody?

Stagnacja wody jest wynikiem specyficznego ukształtowania terenu oraz obecności lokalnych zastoisk i wyrobisk, które gromadzą wodę powierzchniową. Obszary zagrożone stagnacją wody występują na terenie całego kraju i wymagają działań odwadniających. Jeśli działka, na której planowana jest inwestycja budowlana, jest zagrożona zaleganiem wody, musisz liczyć się wyższymi kosztami budowy.

Jednym z kluczowych kroków przed zakupem działki pod budowę jest zrozumienie gospodarki wodnej w danym obszarze. Określenie poziomu wód gruntowych i charakterystyki podłoża jest niezwykle istotne. W tym celu warto skorzystać z usług specjalisty, który przeprowadzi dokładne badania geotechniczne gruntu. Dzięki nim możesz zabezpieczyć budynek przed skutkami stagnacji wody, takimi jak pęknięcia ścian, zalanie piwnic, uszkodzenie fundamentów i elewacji.

Obszary zagrożone stagnacją wody są określane przy użyciu numerycznego modelu terenu (NMT).

Jak sprawdzić, czy Twoja działka jest zagrożona stagnacją wody?

Możesz to zrobić na dwa sposoby:

  • Samodzielnie, korzystając z Raportu o Terenie OnGeo.pl. Raport ten zawiera informacje o wskaźniku TWI, który wskazuje tendencje do gromadzenia wody na danym terenie. Obszary o wysokim wskaźniku TWI są zagrożone stagnacją wody;
  • Z pomocą specjalisty, który wykona badania geotechniczne gruntu. Badania te pozwolą dokładnie określić poziom wód gruntowych i specyfikę podłoża.
Mapa przedstawiająca obszary stagnacji wody na działce - Raport o działce OnGeo.pl
Mapa przedstawiająca obszary stagnacji wody na działce - Raport o działce OnGeo.pl

Dlaczego warto sprawdzić, czy Twoja działka jest zagrożona stagnacją wody?

Informacje o zagrożeniu stagnacją wody mogą być pomocne w podejmowaniu decyzji o zakupie lub budowie domu. Dzięki temu:

  • Unikniesz problemów związanych z zalewaniem działki wodą;
  • Zredukujesz koszty związane z posadowieniem budynku;
  • Unikniesz zmian w projekcie i napraw gotowego budynku. 
     

Sprawdzenie działki pod kątem zagrożenia stagnacją wody jest podstawową czynnością, którą powinien wykonać każdy inwestor. Dzięki temu możesz mieć pewność, że Twoja działka jest bezpieczna i nie będzie stanowić zagrożenia dla Twojego domu.

Geoportal wodny - Hydroportal ISOK

Hydroportal ISOK to publiczny portal internetowy, który umożliwia dostęp do informacji o zagrożeniach powodziowych w Polsce w formie map zagrożenia powodziowego oraz map ryzyka powodziowego. W Geoportalu Wód Polskich znajdziemy informacje takie jak: wstępna ocena ryzyka powodziowego (WORP), plany gospodarowania wodami, plany zarządzania ryzykiem powodzi, plany przeciwdziałania suszy oraz system gospodarowania wodami. Portal jest prowadzony przez Wody Polskie, które odpowiadają za zarządzanie zasobami wodnymi w Polsce.

Portal dostępny jest na stronie: https://isok.gov.pl/hydroportal.html

Mapy zagrożenia powodziowego

Mapy zagrożenia powodziowego stanowią centralny zasób wiedzy dla osób zainteresowanych ryzykiem powodziowym. Są to szczegółowe mapy, które precyzyjnie wskazują obszary narażone na wystąpienie powodzi o różnym nasileniu.

Mapy zagrożenia powodziowego przedstawiają prawdopodobieństwo zalania danego obszaru wodą o określonej głębokości i czasie trwania powodzi. Mapy zagrożenia powodziowego są cennym źródłem informacji dla osób, które chcą dowiedzieć się, czy ich działka, dom, planowane miejsce budowy, znajduje się w obszarze zagrożonym powodzią. Mapy te mogą być również wykorzystywane przez samorządy i firmy do planowania inwestycji i działań mających na celu ograniczenie ryzyka powodziowego.

Dodatkowe informacje: 

  • Mapy zagrożenia powodziowego są aktualizowane co 6 lat;
  • MZP są dostępne w formacie PDF;
  • Mapy zagrożenia powodziowego można uzyskać w Raporcie o Terenie.

Mapy ryzyka powodziowego

Mapy ryzyka powodziowego pozwalają na zrozumienie, jakie obszary są bardziej podatne na wystąpienie powodzi o różnym nasileniu. To szczególnie przydatne narzędzie dla samorządów i władz odpowiedzialnych za zarządzanie kryzysowe, gdyż umożliwiają one planowanie działań prewencyjnych i interwencyjnych w odpowiedzi na ryzyko powodziowe.

Mapy ryzyka powodziowego są oznaczone kolorami, które odpowiadają prawdopodobieństwu wystąpienia powodzi i jej skutków.

  • Zielony kolor oznacza, że prawdopodobieństwo wystąpienia powodzi jest bardzo niskie;
  • Żółty kolor oznacza, że prawdopodobieństwo wystąpienia powodzi jest niskie;
  • Pomarańczowy kolor oznacza, że prawdopodobieństwo wystąpienia powodzi jest średnie;
  • Czerwony kolor oznacza, że prawdopodobieństwo wystąpienia powodzi jest wysokie.

Pozostałe tematy dostępne w hydroportalu ISOK

Wstępna ocena ryzyka powodziowego (WORP)

Wstępna ocena ryzyka powodziowego (WORP) to jedno z kluczowych narzędzi dostępnych na Hydroportalu ISOK. Sekcja dostarcza wstępną analizę ryzyka powodziowego dla konkretnych obszarów w Polsce. Dzięki temu możesz uzyskać ogólny obraz zagrożeń związanych z powodziami. WORP stanowi punkt wyjścia do bardziej szczegółowych analiz i działań związanych z zarządzaniem ryzykiem powodziowym.

Plany gospodarowania wodami

Plany gospodarowania wodami są kluczowymi elementami zarządzania zasobami wodnymi w Polsce. Na Hydroportalu ISOK znajdziemy informacje na temat tych planów, które wpływają na sposób gospodarowania wodami na danym obszarze. Dzięki dostępowi do tych planów można lepiej zrozumieć, jakie działania podejmowane są w celu ochrony i efektywnego wykorzystania zasobów wodnych.

Plany zarządzania ryzykiem powodziowym

Sekcja "Plany zarządzania ryzykiem powodziowym" zawiera informacje dotyczące działań i strategii mających na celu minimalizację skutków powodzi oraz zwiększenie bezpieczeństwa obszarów narażonych na powodzie. Plany te są kluczowe dla służb ratowniczych, które przygotowują się do reagowania na sytuacje kryzysowe związane z powodziami. Dzięki dostępowi do tych planów można lepiej przygotować się do działań w przypadku wystąpienia powodzi.

Plany przeciwdziałania skutkom suszy

Działania przeciwdziałania skutkom suszy stanowią istotną część zarządzania zasobami wodnymi. W sekcji "Plany przeciwdziałania skutkom suszy" znajdziemy informacje na temat planów i strategii działania w przypadku wystąpienia suszy. To istotna wiedza dla rolników, osób zarządzających zasobami wodnymi oraz wszystkich, którzy zmagają się z wyzwaniami związanymi z suszą.

Krajowy program oczyszczania ścieków komunalnych

Krajowy program oczyszczania ścieków komunalnych to inicjatywa mająca na celu ochronę środowiska naturalnego poprzez skuteczne oczyszczanie ścieków. Hydroportal ISOK dostarcza informacje na temat postępów i działań związanych z programem oczyszczania ścieków komunalnych. To ważna wiedza dla wszystkich zainteresowanych ochroną wód i środowiska naturalnego.

System informacyjny gospodarowania wodami (SIGW)

System informacyjny gospodarowania wodami (SIGW) to zaawansowane narzędzie umożliwiające monitorowanie i zarządzanie danymi związanymi z gospodarką wodną. W Hydroportalu ISOK znajdziemy dostęp do tego systemu oraz istotne informacje dotyczące gospodarowania wodami w Polsce. To narzędzie jest szczególnie przydatne dla specjalistów i osób pracujących w sektorze wodno-ściekowym.

Hydroportal MZP i MRP w Formacie PDF

Na Hydroportalu ISOK dostępne są również dokumenty w formacie PDF, które zawierają informacje związane z zarządzaniem wodami i ryzykiem powodziowym. Te dokumenty są doskonałym źródłem dokumentacji dla specjalistów oraz dla każdego zainteresowanego tematyką wodno-ściekową i ryzykiem powodziowym.

Powódź to czasowe pokrycie przez wodę terenu, który w normalnych warunkach nie jest pokryty wodą. Powstaje wskutek działania czynników naturalnych, takich jak opady deszczu, topnienie śniegu, zatory lodowe lub sztormy.

Zgodnie z prawem wodnym (ustawa z dnia 20 lipca 2017 roku), powódź to tymczasowe pokrycie terenu wodą, który w normalnych okolicznościach nie jest zalany, zwłaszcza w wyniku wzrostu poziomu wody w ciekach naturalnych, zbiornikach wodnych, kanałach oraz od strony morza. Wyjątek stanowi pokrycie terenu przez wodę spowodowane wzrostem poziomu wody w systemach kanalizacyjnych.

Rodzaje powodzi

Ze względu na przyczynę powstawania powodzie dzielimy na:

  • Powodzie opadowe. Występują w południowej Polsce i zależą głównie od intensywności i długości opadów, zdolności retencyjnej gleby, kształtu i rodzaju terenu, obecności roślinności, powierzchni obszaru objętego deszczem w stosunku do całej zlewni oraz lokalnych czynników;
  • Powodzie roztopowe. Pojawiają się w okresie wiosennym z powodu topnienia śniegu. Ich skala zależy od grubości pokrywy śnieżnej, temperatury i tempa topnienia, rozmiaru obszaru pokrytego śniegiem, opadów deszczu podczas topnienia oraz obecności gruntów nieprzepuszczalnych;
  • Powodzie zatorowe. Związane są z mroźnymi i ostrymi zimami, które ograniczają przepływ wody w rzekach poprzez tworzenie zatorów lodowych. Są częste w lutym i marcu, podczas gdy kry lodowe zatrzymują się w przewężeniach rzeki, na płyciznach i zakrętach;
  • Powodzie miejskie. Zmiany w strukturze opadów zwiększają ryzyko powodzi miejskich, które wynikają z braku infiltracji wód opadowych na terenach zurbanizowanych. Często dochodzi do przeciążenia kanalizacji miejskiej;
  • Powodzie sztormowe. Powstają w wyniku sztormów nadmorskich. Najczęściej występują na wybrzeżu.

Przyczyny powodzi

Powodzie mogą być spowodowane przez następujące czynniki:

  • Zmiany klimatyczne, które powodują wzrost intensywności opadów i topnienia śniegu;
  • Natura terenu, czyli np. występowanie dolin rzecznych, zboczy o dużym nachyleniu, gruntów nieprzepuszczalnych; 
  • Działalność człowieka, czyli spowodowana czynnikami antropogenicznymi np. budową wałów przeciwpowodziowych, urbanizacją a także zanieczyszczeniem wód.

Rodzaje powodzi można podzielić ze względu na lokalizację:

1. Karpaty charakteryzują się dużą nieprzewidywalnością, zwłaszcza w przypadku nakładających się intensywnych roztopów po ostrych zimach i obfitych opadów deszczu;

2. Sudety i obszar przedsudecki charakteryzują się raczej umiarkowaną częstotliwością opadów, głównie konwekcyjnych;

3. Pas wyżyn narażony jest na powodzie głównie w wyniku nieregularnych wezbrań podczas roztopów i po wysokich opadach letnich;

4. Obszary nizinne zwiększają ryzyko występowania powodzi z powodu wzrostu liczby dni opadowych, co może prowadzić do znacznych wezbrań o różnym czasie.

Skutki powodzi

Powodzie mogą powodować następujące skutki:

  • Uszkodzenia infrastruktury, np. zatopienie budynków, dróg, mostów;
  • Straty materialne, np. uszkodzenie mienia, straty w rolnictwie;
  • Straty w ludziach, np. ofiary śmiertelne, ranni.

Ograniczenie ryzyka powodzi

Aby ograniczyć ryzyko powodzi można podjąć następujące działania:

  • Budowa wałów przeciwpowodziowych, która zapobiega zatopieniu terenów położonych w dolinach rzecznych;
  • Renaturyzacja rzek, która zwiększa retencję wód opadowych;
  • Ograniczenie zanieczyszczenia wód, która poprawia przepływ wody w rzekach;
  • Edukacja społeczeństwa, która zwiększa świadomość zagrożenia powodziowego.

Powodzie stanowią poważne zagrożenie dla życia i zdrowia ludzi, a także dla infrastruktury i środowiska. Aby ograniczyć ryzyko powodzi należy podejmować działania prewencyjne, takie jak budowa wałów przeciwpowodziowych, renaturyzacja rzek i edukacja społeczeństwa.

Wrocław, 1997 r. - Powódź tysiąclecia 

W 1997 roku Polska była świadkiem jednej z największych powodzi w swojej historii. Wrocław, położony nad rzeką Odrą, stał się miejscem szczególnie dotkniętym przez to katastrofalne wydarzenie. Powódź o ogromnej sile niszczyła wały przeciwpowodziowe, zalewając znaczne obszary miasta. Wrocław oraz okoliczne miejscowości były ewakuowane, a setki tysięcy ludzi musiało opuścić swoje domy.

W wyniku tej katastrofy łącznie zalanych zostało ponad 5 tysięcy kilometrów kwadratowych terenów, a straty materialne były ogromne. Powódź w 1997 roku była największą powodzią w historii Polski.

W wyniku powodzi życie straciło 56 osób, a straty oszacowano na aż 12 miliardów złotych! Dach nad głową straciło około 7 tys. rodzin, a 9 tys. firm poniosło znaczące straty majątkowe. Woda zerwała także 45 mostów. Powódź swoim zasięgiem objęła 6,65 tys. km kw, czyli około 2% powierzchni Polski.

Powódź w lipcu 1997 we Wrocławiu. Osiedle Kozanów / fot. J.M.K. Kokot, CC-BY-SA 3.0
Powódź w lipcu 1997 we Wrocławiu. Osiedle Kozanów / fot. J.M.K. Kokot, CC-BY-SA 3.0

Powódź po wojnie, 1947 r.

Pierwsza powojenna powódź w Polsce była wynikiem ekstremalnie silnych mrozów, które utrzymywały się od listopada 1946 roku do marca 1947 roku. W połowie lutego, przez okres miesiąca, śnieg opadał na terenie całego kraju. Jednak to nie były tylko warunki pogodowe odpowiedzialne za tę katastrofę. Nadszarpnięta już infrastruktura przeciwpowodziowa oraz obfite zniszczenia spowodowane wojną znacznie zwiększyły rozmiar powodzi. Dodatkowo w rzekach gromadziły się elementy stalowe pozostawione po wojnie, co utrudniało swobodny przepływ wody.

Największe straty odnotowano w powiecie sochaczewskim, gdzie zalanych zostało aż 76 wsi. Ucierpiał także powiat warszawski, gdzie woda zalała 26 wsi. Województwo poznańskie doświadczyło całkowitego zalania miast Nowy Dwór i Koło oraz częściowo Konin i Poznań.

Zerwany przez powódź most drewniany wysokowodny na Wiśle, Warszawa 1947 rok
Zerwany przez powódź most drewniany wysokowodny na Wiśle, Warszawa 1947 rok

Kraków, 2010 r. 

Innym dramatycznym wydarzeniem, które utkwiło w pamięci Polaków, było wystąpienie powodzi w Krakowie w 2010 roku. Miasto to, choć położone na południu Polski, nie uniknęło skutków gwałtownych opadów deszczu i zwiększonego poziomu wód rzeki Wisły. Rok 2010 stał się okresem, kiedy Kraków stał się miejscem, gdzie powódź doprowadziła do zalania licznych piwnic, a także innych niższych części budynków mieszkalnych i użyteczności publicznej.

W wyniku powodzi w Krakowie woda z Wisły przekroczyła poziom alarmowy, co spowodowało ewakuację i ogromne straty materialne. To wydarzenie zmusiło również do zastanowienia się nad sposobem zarządzania terenami zalewowymi i systemami obrony przeciwpowodziowej.

fot. Polskapresse - powódź w Krakowie 2010 r.
Powódź w Krakowie 2010 r. / Polskapresse
Szukaj działki
Szukaj adresu
Wskaż na mapie